کد مطلب:313479 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:194
مقام دستهای ابوالفضل العباس
شیعیان و پیروان اهل بیت علیهم السلام، همان گونه كه در معارف و احكام دین از دستورات و فرمایشات آن بزرگواران تبعیت می كنند، تمامی آن چیزهایی را هم كه به آنها تعلق دارد (از قبیل قبر مطهر، مكان عبادت و محل عبور آنان و امثال آن) مورد احترام و بزرگداشت و تبرك قرار می دهند، و این امر را از عوامل متمم ولایت و محبت خود به سرورانشان و لوازم اتباع و تشیع می دانند.
و این شیوه، كرداری شایسته و صحیح است، زیرا نقاط مزبور، یا محل دفن آنان است كه به زیارتش می شتابند، یا جای عبادتشان است كه در آن به عبادت حق متعال مشغول می شوند، یا مكان سرور آنان می باشد كه شیعیان با دیدن آن شاد می شوند و یا جایگاه حزن و غمشان بوده كه پیروانشان در آنجا برای ایشان اندوهگین و اشكبار می گردند، و این همان تشیع محض و اقتدای صحیح است.
از این قبیل است آنچه ما در كربلا مشاهده می كنیم از مقام دستهای حضرت ابوالفضل علیه السلام كه از زمان قدیم به عنوان مقام دستهای حضرت ابوالفضل علیه السلام شناخته شده و در هر عصری شیعیان به زیارت آن دو مقام شتافته اند و هر نسلی از نسل پیشین فراگرفته است كه در این دو مكان مقدس به پیشگاه آن حضرت عرض ادب نمایند و همین شیوه ی پسندیده كه «سیره ی مستمره» نامیده می شود برای اثبات قداست آن دو مكان
[ صفحه 259]
كافی است، وگرنه بسیاری از مشاهده مشرفه مورد سؤال قرار می گیرد. [1] .
مقام دست راست در سمت شمال شرقی دروازه ی بغداد، در محله ی باب خان نزدیك در شرقی صحن مطهر ابوالفضل علیه السلام قرار دارد. بر دیوار مقام، ضریحی كوچك نصب است كه بر كتیبه ی آن، دو بیت به فارسی نگاشته شده است كه سراینده ی آن و نیز تاریخ بنا و ضریح در كتیبه ی مزبور مشخص نگشته است. آن دو بیت به قرار زیر است:
افتاد دست راست خدایا ز پیكرم
بر دامن حسین رسان دست دیگرم
دست چپم بجاست اگر نیست دست راست
اما هزار حیف كه یك دست بی صداست
گر مرا افتاد از تن دست راست
شكر حق دارم كه دست چپ بجاست
آن كه تن را پی كند در راه دوست
تیغ و زوبین، نرگس و ریحان اوست
جمله می دانید حیدرزاده ام
جان خود در راه جانان داده ام
دست من بالای دست ماسواست
دست سرباز حسین دست خداست
گر نیفتد از بدن در عشق یار
دست باشد در بدن بهر چه كار؟! [2] .
مقام دست چپ نیز در بازارچه ی نزدیك درب كوچك صحن، واقع در جنوب شرقی می باشد كه به بازارچه ی عباس معروف است. بر دیوار، نرده ای نصب است و بر كاشیهای آن اشعار زیر نگاشته شده كه اثر طبع شیخ محمد سراج می باشد:
سل اذا ما شئت واسمع و اعلم
ثم خذ منی جواب المفهم
ان فی هذا المقام انقطعت
یسرة العباس بحر الكرم
هیهنا یا صاح طاحت بعد ما
طاحت الیمینی بجنب العلقم
أجر دمع العین و ابكیه أسا
حق أن یبكی بدمع عن دم
اگر می خواهی از من بپرس و سپس پاسخی قانع كننده را از من دریافت كن: اینجا مكان مقدسی است كه در آن دست چپ حضرت عباس علیه السلام، آن دریای كرم، قطع شده است. آری در اینجا دست چپ او قطع شد، پس از آنكه دست راستش در كنار علقمه از
[ صفحه 260]
تن جدا گردیده بود. اشك دیدگان خویش را بر رخسار جاری ساز و در این غم گریه كن، كه شایسته است به جای اشك، خون گریه كرد. [3] .
و این شیوه، كرداری شایسته و صحیح است، زیرا نقاط مزبور، یا محل دفن آنان است كه به زیارتش می شتابند، یا جای عبادتشان است كه در آن به عبادت حق متعال مشغول می شوند، یا مكان سرور آنان می باشد كه شیعیان با دیدن آن شاد می شوند و یا جایگاه حزن و غمشان بوده كه پیروانشان در آنجا برای ایشان اندوهگین و اشكبار می گردند، و این همان تشیع محض و اقتدای صحیح است.
از این قبیل است آنچه ما در كربلا مشاهده می كنیم از مقام دستهای حضرت ابوالفضل علیه السلام كه از زمان قدیم به عنوان مقام دستهای حضرت ابوالفضل علیه السلام شناخته شده و در هر عصری شیعیان به زیارت آن دو مقام شتافته اند و هر نسلی از نسل پیشین فراگرفته است كه در این دو مكان مقدس به پیشگاه آن حضرت عرض ادب نمایند و همین شیوه ی پسندیده كه «سیره ی مستمره» نامیده می شود برای اثبات قداست آن دو مكان
[ صفحه 259]
كافی است، وگرنه بسیاری از مشاهده مشرفه مورد سؤال قرار می گیرد. [1] .
مقام دست راست در سمت شمال شرقی دروازه ی بغداد، در محله ی باب خان نزدیك در شرقی صحن مطهر ابوالفضل علیه السلام قرار دارد. بر دیوار مقام، ضریحی كوچك نصب است كه بر كتیبه ی آن، دو بیت به فارسی نگاشته شده است كه سراینده ی آن و نیز تاریخ بنا و ضریح در كتیبه ی مزبور مشخص نگشته است. آن دو بیت به قرار زیر است:
افتاد دست راست خدایا ز پیكرم
بر دامن حسین رسان دست دیگرم
دست چپم بجاست اگر نیست دست راست
اما هزار حیف كه یك دست بی صداست
گر مرا افتاد از تن دست راست
شكر حق دارم كه دست چپ بجاست
آن كه تن را پی كند در راه دوست
تیغ و زوبین، نرگس و ریحان اوست
جمله می دانید حیدرزاده ام
جان خود در راه جانان داده ام
دست من بالای دست ماسواست
دست سرباز حسین دست خداست
گر نیفتد از بدن در عشق یار
دست باشد در بدن بهر چه كار؟! [2] .
مقام دست چپ نیز در بازارچه ی نزدیك درب كوچك صحن، واقع در جنوب شرقی می باشد كه به بازارچه ی عباس معروف است. بر دیوار، نرده ای نصب است و بر كاشیهای آن اشعار زیر نگاشته شده كه اثر طبع شیخ محمد سراج می باشد:
سل اذا ما شئت واسمع و اعلم
ثم خذ منی جواب المفهم
ان فی هذا المقام انقطعت
یسرة العباس بحر الكرم
هیهنا یا صاح طاحت بعد ما
طاحت الیمینی بجنب العلقم
أجر دمع العین و ابكیه أسا
حق أن یبكی بدمع عن دم
اگر می خواهی از من بپرس و سپس پاسخی قانع كننده را از من دریافت كن: اینجا مكان مقدسی است كه در آن دست چپ حضرت عباس علیه السلام، آن دریای كرم، قطع شده است. آری در اینجا دست چپ او قطع شد، پس از آنكه دست راستش در كنار علقمه از
[ صفحه 260]
تن جدا گردیده بود. اشك دیدگان خویش را بر رخسار جاری ساز و در این غم گریه كن، كه شایسته است به جای اشك، خون گریه كرد. [3] .
[1] نوعا نيز، زماني كه در باب هر يك از سنن و آداب تاريخي شيعه، تحقيق علمي - تاريخي مبسوطي صورت مي گيرد، معلوم مي شود كه داراي پايه هاي متين و استواري در تاريخ و حديث و سيره است (رباني خلخالي).
[2] رياض القدس قزويني: جلد 2، صفحه ي 81.
[3] سردار كربلا: صفحه ي 322.